Współczesne formy spędzania czasu wolnego mówią wiele na temat społeczeństwa XXI wieku, szczególnie jeśli chodzi o najmłodsze pokolenie. Aktualne badania naukowe pokazują, że pomimo bogatej oferty instytucji kultury i rozwoju turystyki pierwsze miejsce wśród rozrywek zajmuje korzystanie z mediów. Młodzież preferuje raczej bierne spędzanie wolnego czasu. Powszechny dostęp do Internetu zmniejsza potrzebę wychodzenia z domu i spotykania się ze znajomymi. Nie jest to jednak jedyny rodzaj aktywności podejmowanej przez młodych ludzi, którzy – wbrew pozorom – nie rezygnują również ze sportu oraz czytania książek. To, jak młodzież spędza wolny czas, zależne jest od wielu czynników, m.in. od miejsca zamieszkania, pochodzenia społecznego, stylu życia rodziców czy rodzaju szkoły, do której uczęszcza. Nie bez wpływu na preferencje pozostaje też wiek, bo wraz z nim zmieniają się priorytety.

Wbrew pozorom, młodzież nie stroni od aktywności fizycznej, która pojawia się w rankingach najczęściej wybieranych form spędzania czasu wolnego zaraz po mediach. Nastolatkowie deklarują, że nie są im obce takie rozrywki, jak wycieczki piesze i rowerowe, gry i zabawy ruchowe na świeżym powietrzu, pływanie i narciarstwo. Młodzież korzysta także z rozmaitych form dokształcania i samodoskonalenia. Coraz większy nacisk na tę sferę kładzie się choćby w szkołach, które przedstawiają bogate oferty aktywności pozalekcyjnych dla uczniów. Zainteresowaniem cieszą się zajęcia w klubach sportowych, nauka gry na instrumentach, nauka języka obcego, zajęcia taneczne i plastyczne, kółka teatralne, informatyczne i przyrodniczo-turystyczne, a także nauka śpiewu.

Umiejętnie wykorzystany czas wolny, obok swojej selekcyjnej i specjalizacyjnej funkcji, spełnia przede wszystkim rolę stymulatora optymalnego i wszechstronnego rozwoju, budzi, kształtuje potrzebę stałego uczestnictwa w kulturze fizycznej, w tym aktywności ruchowej i rekreacyjnej. Formy, jak i treści, spędzania czasu wolnego mogą pomóc odkrywać nowe postawy, priorytety, wartości wnoszone do życia codziennego.

Aktywny wypoczynek może stanowić istotną część wychowania społecznego. Czas wolny może pełnić w życiu współczesnego obywatela, człowieka nowoczesnego i świadomego istotną rolę. Jest symptomem przemian i wyrazem szukania nowych dróg do poprawy zdrowotności społeczeństwa. Jednym ze składników zdrowego stylu życia jest aktywność fizyczna nazywana również aktywnością ruchową, która integruje element zdrowego stylu życia.

Mając na celu szeroko pojmowany rozwój dziecka, czas wolny stanowi szczególną okazję, do jego kształtowania, gdyż dotyczy różnych sfer funkcjonowania młodej osoby i wielu aspektów tegoż rozwoju. Edukacja szkolna może stanowić początek kształtowania pozytywnego obrazu czasu wolnego i efektywnego wykorzystywania go, a przygotowana przez pedagogów szeroka oferta zajęć pozalekcyjnych, pozaszkolnych, może wyposażyć dziecko w kompetencje niezbędne we współczesnej, dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości.

Umożliwienie młodym osobom udziału w rajdach rowerowych i pieszych mających na celu poznawanie atrakcji turystycznych regionu, zwiększenie wiedzy o kulturze, dziedzictwie regionu, są doskonałą formą aktywnego spędzania czasu wolnego. Celem jest nie tylko aktywność ruchowa, ale także ponoszenie wiedzy i świadomości młodych osób, to sposób na oderwanie się od przyjmowania postawy biernej, daje szanse rozwoju osobistego.